Thursday, December 31, 2020

Paiwan Every Day 299: ljavar // kiljavaran

nutiyaw kiljavaran ti cungtung tua taqaljaqaljan. 

In English:
Tomorrow the President will speak to the people. 

Wednesday, December 30, 2020

Paiwan Every Day 298: 'uba (オーバー) // 'emuba

ljaljeqel aravac tucu a qadaw. 'emuba aken nu sema casaw. 

In English:
Today is very cold. I put on a coat when going out. 

Tuesday, December 29, 2020

Paiwan Every Day 297: suba (そば)

aicu a kinsan ta suba imaza makan aravac. 

In English: 
The noodles cooked (served) here is very delicious. 

Monday, December 28, 2020

Paiwan Every Day 296: kuini (kuè-nî )

a kuini mavan natjaljakiljaljavan na paiwan i lizuk. 

In English: 
Chinese New Year is what Paiwan living in the city look most forward to. 

Sunday, December 27, 2020

Saturday, December 26, 2020

Paiwan Every Day 294: qulu // puqulu

puqulu aravac timadju, macaqu tua masan liawaliaw a kai. 

In English
She is very smart, she can say many languages. 

Wednesday, December 23, 2020

Paiwan Every Day 291: leva // papulevan

maljimalji a su papulevan tua tja kinacemekeljan. 

In English: 
Thank you for brining honor to our family. 

Tuesday, December 22, 2020

Paiwan Every Day 290: djalu // pasedjaluin

tja pasedjaluin a qaliqali nu mangetjez a sema tua tja qinaljan. 

In English: 
When foreigners come to our village, we give them a warm welcome. 

Monday, December 21, 2020

Paiwan Every Day 289: ljakev // paljakev

paljakev a kinkina kuka tua kiakiav nu izua kuwa. 

In English: 
When there is an egale, Mother hen protects the chick. 

Sunday, December 20, 2020

Paiwan Every Day 288: lingaw // kipapaulingawu

kipapaulingawu tua nageminagalj a kadjunangan. 

In English
Be careful of the dangerous part of the land. 

Saturday, December 19, 2020

Paiwan Every Day 287: sepelj // masepelj

pai, ari vaiki a kivangavang. masepelj itjen. 

In English:
Hey, let's go have some fun. I feel bored. 

Friday, December 18, 2020

Thursday, December 17, 2020

Paiwan Every Day 285: ruqu // namaruqu

a 'namaruqu a vali' mavan a 'mezangal a vali' i pasa paliljaliljaw, aya ti kina. 

In English:
Mom said in Heng-chung peninsula 'the rolling winds' is 'the strong winds'. 

[That is, the downslope winds or Lou-san feng in Chinese, which is especially strong in winter and spring.]

Wednesday, December 16, 2020

Paiwan Every Day 284: vunglay // namavunglay

aku kudrakudral a ku tjiyalj matu namavunglay, sa macidicidilj aken. 

In English: 
Why is my belly so big, as if I were pregnant, while I am single. 

Tuesday, December 15, 2020

Monday, December 14, 2020

Sunday, December 13, 2020

Paiwan Every Day 281: sepi // pusepi

pusepi aken a kaseparia tua siking ta daigaku. 

In English: 
I was lucky to have passed the extam to the university. 

Saturday, December 12, 2020

Paiwan Every Day 280: mekelj

inika maqati a mekelj aken, namangilu aravac a ku cuqelalj. 

In English
I can't run anymore, I feel quite sore all over my bones. 

Friday, December 11, 2020

Paiwan Every Day 279: sasing // semasing

kuliu: anema a su kinasaljingan?
idis: mavan a magadu a ku kinasaljingan. anema a su kinatjengelayan?
kuliu: tjalja tjengelay aken a semasing. 

In English
kuliu: What's your hobby?
idis: I like to go hiking. What's your hobby?
kuliu: I like photography the most. 

Thursday, December 10, 2020

Paiwan Every Day 278: cuvung // maqacuvucuvung

titjen a paiwan izua a tja kakudan a seman maqacuvucuvung. 

In English
We Paiwan have our own rites of passage. 

Wednesday, December 9, 2020

Paiwan Every Day 277: cuvung // qacuvung

qacuvunganga a su sinipavai tjauaken a paisu. 

In English
The money you gave me is already enough. 

Tuesday, December 8, 2020

Monday, December 7, 2020

Paiwan Every Day 275: veric // verican

titjen a caucau kemeljang itjen tu neka nu tja verican ta caucau. 

In English
We human beings we know what we should not abandon people. 

Sunday, December 6, 2020

Paiwan Every Day 274: siking // kinasikingan

izua a ku siking tua rinipungan tucu a qadaw. 
pida a ku tinsu tua ku kinasikingan?

In English: 
I took a Japanese language test today. 
What is my test score?

Friday, December 4, 2020

Paiwan Every Day 272: tjapaq, qecap

pilima a pasusangas ta keman. 
puljaten a keman na tjinaljek ata djamai i tjapaq. 
menuremur nu ma a kan.
pusaladj anan a semenaw ta tjapaq ata qecap. 

In English
Wash hands before eating. 
Finish the rice and vegetables in the bowl. 
Rinse mouth after eating. 
Also help with washing the bowls and chopsticks. 

Thursday, December 3, 2020

Wednesday, December 2, 2020

Paiwan Every Day 270: pariuk // pinipariuk

anema a su pinipariuk?

In English: 
What did you put in the wok (to cook)? 
What are you cooking in the pan?

Tuesday, December 1, 2020

Paiwan Every Day 269: semupu

masan musalj a tja palisian a kacalisian. 
izua kakudan a paka tua tja nasi a caucau, izua kakudan nua taqaljaqaljan a paka tua tja siquman, tja sikasaluan tua tja vuvu. 
masalut itjen a ljemita a cavilj, maljeveq itjen nu lima a cavilj. 
a tja kemudanga, a tja sepi, a tja qimang a caucau, sinipakicikel nua tja vuvu aya itjen. 

In English
Indigenous rituals are of two kinds. There is one kind for the business of our individual life as human, and there is another kind for the business of the people as a whole like farming or worshipping elders. We celebrate the harvest festival every year, and we celebrate the Five-year Ritual every five years. As we say, everything that we have, our dreams, and our good fortune in life are all given by our elders. 

Paiwan Every Day 668: pai

pai, kinemnemanga tiamadju tu kemacu tua ljigim nua kakinan.   Free translation : Now, they decided to take their mother's sewing needle...